ENSO: Nhiều khả năng duy trì pha trung tính đến cuối năm 2017

IRI/CPC ENSO probability prediction, mid-Jun 2017

Tổng hợp và cập nhật các kết quả dự báo của các mô hình, nhận định mới nhất của Cơ quan Khí tượng Úc (BoM) cho rằng ENSO sẽ duy trì trạng thái trung tính với xác suất 55-60% và khả năng chuyển sang trạng thái El Nino là 40-45%. 

Trung tâm Dự báo Khí hậu Hoa Kỳ (CPC/NCEP) dự báo xác suất duy trì trạng thái trung tính vào khoảng 50-55% từ giờ đến cuối năm 2017.
Kết quả dự báo tổ hợp 51 thành phần của Trung tâm Dự báo Thời tiết hạn vừa Châu Âu (ECMWF) cho thấy, chuẩn sai nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3.4 đang giảm dần đồng nghĩa với việc xác suất xảy ra hiện tượng El Nino giảm xuống là 40-50% và xác suất của trạng thái trung tính tăng lên mức 50-60%.
Trung tâm Khí hậu Tokyo, Nhật Bản (TCC) cũng dự báo khả năng xuất hiện El Nino trong mùa hè 2017 giảm hơn so với những dự báo trước đây.

Như vậy, theo các dự báo mới nhất thì đa số các Cơ quan dự báo khí hậu trên thế giới đều cho rằng, hiện tượng ENSO sẽ có xu hướng duy trì ở trạng thái trung tính từ nay đến cuối năm 2017, khả năng xuất hiện El Nino tiếp tục giảm so với các dự báo trước đây.

Mùa mưa ở Tây Nguyên và Nam Bộ đã bắt đầu sớm hơn mọi năm. Bão và áp thấp nhiệt đới cũng xuất hiện sớm trên Biển Đông nhưng chưa có cơn nào ảnh hưởng trực tiếp tới nước ta. Lũ tiểu mãn thuộc loại nhỏ và không đồng bộ trên nhiều lưu vực sông đã xuất hiện ở khu vực Bắc Bộ trong điều kiện thiếu hụt nước ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ.
Khả năng xuất hiện El Nino giảm. Hoạt động của bão trên Biển Đông nhiều hơn so với trung bình, đặc biệt là ở Bắc và giữa Biển Đông. Lượng mưa ở Bắc Bộ trong các tháng từ nay đến cuối năm có khả năng xấp xỉ trung bình, tại Trung Bộ có khả năng thiếu hụt mưa trong những tháng cuối năm. Mùa mưa ở Tây Nguyên và Nam Bộ có khả năng sẽ kết thúc sớm hơn so với trung bình. Đỉnh lũ năm ở thượng lưu sông Hồng-Thái Bình có khả năng ở mức BĐ2-BĐ3, hạ lưu dưới BĐ1. Đỉnh lũ năm ở Trung Bộ, Tây Nguyên, Nam Bộ tương đương trung bình nhiều năm.

El Nino trở lại vào nửa cuối năm, tác động đến thời tiết Việt Nam vào cuối năm.

Ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia và ông Hoàng Phúc Lâm, Trưởng phòng Dự báo Khí tượng hạn vừa, hạn dài của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương chia sẻ với PV Tiền Phong thông tin mới nhất về sự trở lại của El Nino cũng như nhận định về tình hình thời tiết mùa mưa 2017 và cả mùa khô 2017-2018.

Nắng nóng không kéo dài

Thưa ông, nhận định mới nhất về sự trở lại của El Nino?
Ông Hoàng Phúc Lâm: Hầu hết các trung tâm dự báo trên thế giới nhận định, El Nino sẽ quay trở lại từ giữa năm 2017, sớm nhất vào tháng 5, một số Trung tâm nhận định tháng 7. Các Trung tâm dự báo trên thế giới cũng khá thống nhất cường độ El Nino lần này sẽ không mạnh như lần gần đây nhất.

April 2017 ENSO update: Tropical Pacific Ocean in Conflict

The tropical Pacific Ocean has been giving mixed signals recently, making a forecaster’s job even more difficult! In short, many of the computer models we use are predicting the development of El Niño over the next several months, but current conditions in the tropical Pacific aren’t showing many of the elements we’d expect ahead of a developing El Niño.

We’ve had neutral ENSO conditions since January, and forecasters predict that continued neutral is the most likely scenario through at least June. By September, chances of El Niño rise to about 50%, a slight edge over neutral (~40% chance) or La Niña (~10% chance).

What are forecasters seeing now?
We rely on prediction models because they provide the most likely evolution of the ENSO system better than we can compute on our own by eyeballing maps and charts and analyzing what has happened in the past under similar conditions.

Right now, many climate forecast models do predict the development of a full-fledged El Niño during this summer or fall. It’s likely that these models are acting on the much warmer-than-average waters near the coast of South America—the “Coastal El Niño” that I’ll get to a little bit later in this post. Predictions for the Niño3.4 region in the east-central Pacific, shown in the figure below, show chances for El Niño ramping up over the next year.

ENSO và tác động đến thuỷ văn, nông nghiệp

Ảnh hưởng của ENSO đến độ mặn nước biển vùng ven biển và hải đảo Việt Nam.
Một cách tương đối, ảnh hưởng của El Nino làm tăng độ mặn, trái lại La Nina là giảm độ mặn của nước biển ở vùng ven biển và hải đảo nước ta.

Ảnh hưởng của ENSO đến dòng chảy sông ngòi ở Việt Nam.
- Trong những năm El Nino, phần lớn các trạm có dòng chảy năm nhỏ hơn trung bình nhiều năm từ 10% trở lên, những năm El Nino mạnh có thể giảm tới 50 - 60%.

- Trong những năm La Nina, dòng chảy năm các sông thường lớn hơn trung bình nhiều năm, có năm, ở một số sông, lớn hơn tới 80 - 100%.

- Đối với dòng chảy mùa lũ cũng có đặc điểm tương tự: trong những năm El Nino thường nhỏ hơn giá trị dòng chảy trung bình nhiều năm, tỷ lệ (%) giữa dòng chảy mùa lũ và dòng chảy trung bình nhiều năm đạt 65 - 95%, trái lại, trong những năm La Nina, tỷ lệ này thường là 101 - 110%, ở một số vùng lên tới 130 - 140% (vùng núi Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên). Tuy nhiên, tính biến động của đặc trưng này trong điều kiện ENSO rất lớn, không loại trừ có năm El Nino, dòng chảy mùa lũ lớn hơn dòng dảy trung bình nhiều năm, ngược lại, trong những năm La Nina, dòng chảy mùa lũ nhỏ hơn dòng chảy trung bình nhiều năm.

- Đối với dòng chảy mùa cạn, trong những năm El Nino, lượng dòng chảy 3 tháng liên tục nhỏ nhất ở hầu hết các trạm đều nhỏ hơn trị số trung bình nhiều năm của thời kỳ tương ứng và đạt khoảng 80 - 90%, trái lại, trong những năm La Nina - lớn hơn trị số trung bình nhiều năm và đạt 101 - 140%. Đối với dòng chảy tháng nhỏ nhất cũng có tình hình tương tự.

Phải nhấn mạnh rằng, các tác động của El Nino và La Nina ở Việt Nam là rất phức tạp và không mạnh mẽ như ở khu vực Indonesia và Philippine hay Australia.

Ảnh hưởng của ENSO đến sản xuất nông nghiệp.
Xét một cách tương đối, trong điều kiện El Nino, năng suất lúa bình quân của vụ Đông Xuân giảm so với vụ trước đó, nhất là ở vùng trung du Bắc Bộ, trái lại năng suất lúa vụ mùa tăng, nhất là ở vùng Bắc Trung Bộ.

Một quan hệ tương tự và không thực sự chặt được xác định đó là trong điều kiện La Nina, năng suất lúa bình quân vụ Đông Xuân và vụ mùa đều tăng so với vụ trước đó, trong đó vụ Đông Xuân rõ nhất ở đồng bằng Bắc Bộ, vụ mùa rõ nhất ở đồng bằng sông Cửu Long.

Một số giải pháp nhằm hạn chế tác động xấu và thiệt hại do ENSO gây ra

Ngoài các giải pháp công trình liên quan đến thủy lợi, rừng phòng hộ, bảo vệ giải ven biển..., các giải pháp phi công trình chủ yếu là:
- Quy hoạch và quản lý tổng thể các lưu vực sông, hệ thống các hồ chứa nước.
- Điều chỉnh cơ cấu sản xuất, mùa vụ ở một số vùng nhằm thích ứng với ảnh hưởng của ENSO.
- Xây dựng và hoàn thiện các phương án theo dõi, cảnh báo, dự báo tác động của ENSO.
- Tăng cường công tác tổ chức, quản lý thiên tai của Nhà nước và của các ngành đối với tác động của ENSO như một bộ phận của chiến lược quốc gia về phát triển bền vững.

- Tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho công chúng về ENSO và những giải pháp phòng tránh.

Climate and Water Outlook, April–June 2017

El-Nino - South Osscilation

Melbourne, 19/5/2009

(BoM) The 30-day Southern Oscillation Index [SOI] to 9 May was -4. Contributing pressure anomalies were -0.2 hPa at Darwin and -0.7 hPa at Tahiti. The official monthly SOI for April was +9, and its 5-month running mean [centred on February] was also +9.

Most atmospheric indicators suggest neutral ENSO conditions. The SOI remained within one standard deviation from mid-March. Easterly low-level winds over the near-equatorial western Pacific Ocean remained weaker during the past few weeks. Westerly low-level wind anomalies have frequented the tropical eastern Indian Ocean over recent months. Cloudiness has been greater than normal about the Maritime Continent and less than normal about the near-equatorial date-line, for most of the previous several months. The central near-equatorial Pacific Ocean sea-surface temperatures [SST] showed a warming trend during recent weeks and are currently close to the long-term mean with a few patches of warm anomalies.



Most ENSO forecasting models show neutral ENSO conditions to continue during the next few months. Some recently run climate models suggest a further warming in the Pacific by the southern hemisphere's spring. See the Bureau's "ENSO Wrap-Up" at www.bom.gov.au/climate/enso/ which includes a compilation of ENSO dynamic model predictions.

El Nino và La Nina - Khái niệm

Bản độ dị thường nhiệt độ mặt nước biển tiêu biểu cho El Nino (trái) và La Nina (phải)

1. El Nino
“El Nino” (theo tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là đứa con của Chúa hay còn gọi là bé Hài Đồng nam) là từ được dùng để chỉ hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương, kéo dài 8 - 12 tháng, hoặc lâu hơn, chu kỳ xuất hiện trung bình là từ 2 - 5 năm.